Nkọwa
Ọnyà òké bụ nke a pụrụ iji ya mee ihe n'ụzọ zuru ezu, enwere ike ịbata ya ma jiri ya mee ihe ọtụtụ oge, enweghị nchekwa zuru oke, enweghị mmiri ọ bụla, nsị, gluu, dị mfe iji, ịdị ọcha na emebere ya maka ijide mmadụ na iwepụ ụmụ oke.
Ọnyà òké a na-emegharịgharị bụ ihe dị mma, ngwọta enyi na enyi maka ijide na ikpochapụ ụmụ oke. Ọnyà òké ọhụrụ a pụtara ìhè maka njirimara igodo ya dị iche iche na-eme ka ọ bụrụ nchekwa, enyi na enyi na ngwọta dị irè maka nsogbu òké gị. Nke mbụ, a na-emegharị ọnyà ahụ kpamkpam, na-enye gị ohere ijide ọtụtụ ụmụ oke n'ụzọ dị mfe. N'adịghị ka ọnyà òké ọdịnala nke kwesịrị ka a tọgharịa mgbe ejiri ya ọ bụla, ọnyà òké a dị ngwa ngwa na ngwa ngwa maka njide ọzọ. Ọdịdị ya nwere ike iji ya na-azọpụta gị oge na ego, na-eme ka ọ bụrụ nhọrọ dị oke ọnụ maka njikwa òké ogologo oge. Ọzọkwa, ọnyà na-ebute nchekwa ụzọ. Ọ naghị adabere na isi iyi ma ọ bụ usoro ọ bụla nwere ike ịdị ize ndụ nke nwere ike imerụ mmadụ ma ọ bụ anụ ụlọ. Nhazi ya dị mma na nke siri ike na-eme ka a mara na a na-ebelata mkpata na mmerụ ahụ na mberede, na-enye udo nke uche maka ezinụlọ nwere ụmụaka ma ọ bụ anụ ụlọ.
Ọzọkwa, ọnyà ahụ anaghị eji ihe na-egbu egbu ma ọ bụ gluu nrapado eme ihe. Usoro ọrụ ya na-enye ohere ka oke na-abanye ọnyà ngwa ngwa, jide ya n'enweghị nsogbu, wee hapụ ya n'èzí ma ọ bụ bufee ya n'ime akpa mkpofu ahapụtara. Usoro a na-eme ka usoro mmadụ na omume dị mma maka ikpochapụ oke, na-ezere nhụjuanya ma ọ bụ mmerụ ahụ na-enweghị isi. Ụdị ọnyà a na-eme enyi na-eme ka ọnyà na ntinye ya ghara isi ike. Nhazi ya nwere nghọta na-enye onye ọrụ ohere ịtọ ọnyà ngwa ngwa ma mezie nghọta ya. Na mgbakwunye, ọhụụ doro anya nke ọnyà na ohere dị mfe iji nweta ụmụ oke ejidere na-eme ka usoro mwepụ ahụ dị mfe, na-eme ka ahụmihe dị ọcha na nke ọma. N'ozuzu, ọnyà òké a na-emegharịgharị na-enye ngwọta dị mma, nke mmadụ na onye ọrụ maka ọnyà na ikpochapụ ụmụ oke. Ọdịdị ya na-emegharịghachi, enweghị ihe ndị na-egbu egbu, na ịdị mfe nke njikwa na-eme ka ọ dị mma maka onye ọ bụla na-achọ usoro dị irè na nke ziri ezi nke njikwa òké.
